De verduurzaming van installaties versnellen in de huursector. Dat is het doel van een nieuw initiatief van Techniek NL, Aedes en Mensen maken de Transitie (MMT) waar TDI bij is aangesloten. De initiatiefnemers willen barrières aanpakken zoals onzekerheid over energiekosten, investeringscapaciteit van verhuurders en duidelijkheid geven over onderhoudskosten van warmtepompen. Thomas Möhring Beleidsadviseur duurzaamheid bij woningcorporatie Parteon en Henry Kasper Themahouder Technologische Innovatie bij MMT én betrokken bij TDI lichten het initiatief toe.

“We zijn met ruim 250 woningcorporaties in Nederland en hebben met z’n allen de ambitie om te verduurzamen. De weg om dit succesvol te realiseren heeft echter een aantal hobbels. Door met alle betrokken partijen eerlijke gesprekken te voeren en knopen door te hakken kun je een en ander in beweging brengen”, begint Möhring. Kasper vult aan: “In de aanloop van dit initiatief is een aantal gesprekken gevoerd over de knelpunten bij het opschalen van warmtepompen bij woningcorporaties. Hieruit vloeiden vier actielijnen voort die we met het leerplatform de komende tijd zullen aanpakken.” Twee actielijnen zijn inmiddels opgestart: ‘Basis op orde’ en ‘Succesvolle aanpakken’.

Basis op orde

Möhring: “In ‘Basis op orde’ gaan we na wat de strategie is van een corporatie en wat de essentiële zaken zijn om te verduurzamen. Zo is de mate van belangrijkheid die bestuurders of het management geven aan verduurzaming, essentieel om een en ander snel in beweging te brengen. Daarnaast merken we dat corporaties vaak wachten op initiatieven die gemeenten willen uitrollen, voor ze beslissen of ze in een (hybride) warmtepomp zullen investeren. Dat zorgt voor een enorme vertraging. Het is beter om nu alvast acties te ondernemen.” 

Kasper: “Er zijn veel vragen op tactisch en strategisch niveau die helder moeten zijn vóór de warmtepomp als investering in beeld komt. Denk aan de mate van isolatie, de leeftijd van de bestaande installatie maar ook de total cost of ownership, de te verwachten onderhoudskosten, de impact van de verduurzaming op de bewoners. Daarbovenop is netcongestie een complicerende factor. Het is noodzakelijk om continu gesprekken te voeren met de juiste partijen. Een concreet actieplan hoe je als corporatie hiermee om moet gaan, is er nog niet, maar daar gaan we als collectief graag mee aan de slag om duidelijkheid te creëren.”

Het ontwerpen van innovatieve warmtepompsystemen zal eveneens een belangrijke bijdrage leveren aan de versnelling. Kasper: “Slimme warmtepompen die je kunt sturen zijn nodig om met netcongestie om te kunnen gaan. Daarvoor is de juiste datacommunicatie en software nodig. Met TDI hebben we op dat vlak al grote stappen voorwaarts gezet en deze kennis delen we binnen de leeraanpak. Daarnaast draait TDI mee in het net gestarte traject van NEN richting een technische richtlijn voor slimme warmtepompen. Een richtlijn die waarschijnlijk bepalend gaat zijn voor wel of geen subsidie op een warmtepomp.”

Succesvolle aanpakken

Een tweede actielijn is ‘Succesvolle aanpakken’. Kasper. “We zijn aan het inventariseren welke systemen, aanpak en methodes en afspraken goed werken zodat deze kunnen worden gedeeld en gebruikt door anderen. Goed samenwerken en eerlijk communiceren met elkaar blijkt alvast een belangrijke sleutel tot succes. Möhring: “Momenteel worden onzekerheden door gebrek aan jarenlange ervaring van installatie van warmtepompsystemen – doorberekend in offertes wat leidt tot hoge maandbedragen of hogere installatie- of onderhoudskosten. Dat is begrijpelijk, maar zit innovatie in de weg. Je moet samen de risico’s delen en kijken naar toekomstbestendige oplossingen, eventueel met andere businessmodellen of partnerschappen. Er is lef nodig om het op een andere manier te doen.”

Het enthousiasme en de bereidheid om het anders aan te pakken is in elk geval aanwezig. Kasper “Qua techniek, datacommunicatie en installatietijdverkorting hebben we met TDI al veel verbeteringen door kunnen voeren. Zo is er ook een werkstroom gestapelde bouw, waar technische oplossingen worden gezocht om compacte systemen met zo min mogelijk overlast te installeren. De Portiek Hybride van Breman Installatiegroep is daar een uitkomst van. Dit willen we verder uitwerken en met corporaties delen zodat we kunnen laten zien wat mogelijk is. Tegelijkertijd merken we dat het enthousiasme groeit om samen de handschoen op te pakken. We zijn nog maar net begonnen met het initiatief maar merken nu al dat er een grote bereidwilligheid is bij de deelnemende partijen om met en van elkaar te leren. Samen maken we verschil.”

>>Het project TDI500 is uitgevoerd met Topsector Energie subsidie van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, uitgevoerd door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. De specifieke subsidie voor dit project betreft MOOI-subsidie ronde 2022.